Αρχική / Αρθρογραφία / Παιδοψυχολογία: Σχολική φοβία

Παιδοψυχολογία: Σχολική φοβία

Παιδοψυχολογία:     Σχολική φοβία

 

Η σχολική φοβία θα μπορούσε να ορισθεί ως ο φόβος του παιδιού να πάει στο σχολείο. Υπάρχουν διάφορες αιτίες που μπορεί να κρύβονται πίσω από μία σχολική φοβία, με σημαντικό παράγοντα την ηλικία του παιδιού όπου εμφανίζεται η σχολική φοβία. Η σχολική φοβία όταν εμφανίζεται στην εφηβεία μπορεί να σημαίνει πολύ διαφορετικά πράγματα από την εμφάνισή της στην παιδική ηλικία

Η σχολική φοβία θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως μη ‘αληθινή φοβία’. Είναι στην ουσία μια ‘καμουφλαρισμένη φοβία’, καθώς είναι δυνατό να περιλαμβάνει ένα πλήθος διαταραχών όπως άγχος, αγοραφοβία, κοινωνική φοβία κ.ο.κ. Αν και το άγχος είναι επικεντρωμένο στο σχολικό περιβάλλον στην πραγματικότητα το θέμα μπορεί να είναι πιο σύνθετο.
Συνήθως, το σχολείο δεν προκαλεί από μόνο του αυτά τα συμπτώματα εκτός και αν συντρέχουν ειδικοί λόγοι. Τα συμπτώματα, συνήθως, συνυπάρχουν και με άλλα προβλήματα του παιδιού, τα οποία προεκτείνονται και σε άλλους τομείς της ζωής του.
 
 
Υπάρχει μια αλήθεια πίσω από κάθε σχολική φοβία. Εάν ο φόβος του παιδιού το ωθεί να φύγει από το σχολείο, είναι έντονος, το παιδί πιέζεται να το πράξει τότε το άγχος μπορεί να οδηγήσει σε πανικό.
Όταν τα συμπτώματα της σχολικής φοβίας συμβαίνουν πολύ συχνά είναι δυνατό να προκαλέσουν στο παιδί μεγάλη ένταση. H ένταση του παιδιού στο σχολείο μπορεί να κάνει αδύνατη την παραμονή του. 
 
Θα μπορούσαμε να δούμε δύο τύπους σχολικής φοβίας:
 
Α) Ο πρώτος, σχετίζεται με το άγχος αποχωρισμού και συναντάται σε παιδιά μέχρι την ηλικία των 8 χρονών.
Β) Ο δεύτερος τύπος, σχετίζεται με παιδιά άνω των 8 χρονών και θα μπορούσε να χαρακτηριστεί από μια ευάλωτη πτυχή του παιδιού ως προς τον κοινωνικό του τομέα. Συνυπάρχει συνήθως με την κοινωνική φοβία.
 
Μερικές φορές οι εκδρομές στο σχολείο αποτελούν μεγάλο πρόβλημα ειδικά αν το παιδί υποφέρει και από αγοραφοβία. Η αγοραφοβία έρχεται στη ζωή του παιδιού ως επέκταση άλλων προβλημάτων ή είναι φυσική συνέπεια του παιδιού με άγχος αποχωρισμού.
 
Υπάρχουν τρεις ηλικιακές ομάδες για την σχολική φοβία:
 
• Η πρώτη ηλικιακή ομάδα αφορά στην ηλικία των πέντε με επτά χρονών και σχετίζεται με το άγχος του αποχωρισμού.
• Η δεύτερη ηλικιακή ομάδα αφορά στην ηλικία των έντεκα με δώδεκα ετών και μπορεί να αφορά την μετάβαση του παιδιού από την πρωτοβάθμια στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση και είναι δυνατό να συνδέεται με την κοινωνική φοβία.
• Η τρίτη ηλικιακή ομάδα αφορά την εφηβεία (14 έως 16 χρονών). Είναι δυνατό να συνδέεται με την κοινωνική φοβία και άλλες ψυχικές και εξωτερικές συγκρούσεις.
 
Μπορεί να συνυπάρχουν κατάθλιψη, γενικές και ειδικές φοβίες καθώς και πιο σοβαρές μορφές ψυχοπαθολογίας. Η εφηβεία, σύμφωνα με την Ψυχολογία, απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή διότι η σχολική φοβία είναι δυνατό να υποκρύπτει σοβαρά θέματα ως προς τη δομή του χαρακτήρα του παιδιού.
 
Τα συμπτώματα της σχολικής φοβίας ως προς τον σωματικό αντίκτυπο είναι: • κλάμα • διάρροια • αίσθημα λιποθυμίας • συχνή ανάγκη για ούρηση • πονοκέφαλοι • υπεραερισμός • αϋπνία • ναυτία και έμετος • ταχυκαρδία • ρίγος • στομαχόπονος • εφίδρωση.
 
Η εμφάνιση των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων στη σχολική φοβία μπορεί να κρύβει μια γενικότερη προβληματική γύρω από την οικογένεια. Επίσης, τα παιδιά είναι δυνατό να είναι ιδιαίτερα ιδιότροπα ως προς το φαγητό και συχνά αρνούνται το πρωινό τους. Μπορεί να χάσουν βάρος, μάλιστα, να ακινητοποιήσουν και το ίδιο τους το σώμα, υποβάλλοντας τον εαυτό τους σε κατάσταση αδυναμίας και έλλειψη ζωτικής ενέργειας.
 
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι πίσω από μια σχολική φοβία μπορεί να υπάρχει μια τραυματική αιτία.
 
Στην εφηβεία, συνήθως, μπορεί να είναι η απαρχή μιας απόσυρσης του παιδιού από τη ζωή. Αυτή η απόσυρση μπορεί να αφορά τους συγγενείς, τους φίλους ή οτιδήποτε θα έπρεπε να του δίνει ευχαρίστηση.
 
Η επιστήμη της Ψυχολογίας μας δίνει τη δυνατότητα να δούμε τις συγκαλυμμένες αιτίες της σχολικής φοβίας. Για την ομαλή ψυχική ανάπτυξη του παιδιού κρίνεται απαραίτητο να  λυθεί το πρόβλημα της σχολικής φοβίας για να αποφευχθούν οι όποιες συνέπειες στην εφηβεία και στη μετέπειτα ενήλικη ζωή.